Benjamin Disraeli

den
Reizh pe jener	paotr
Bro ar geodedouriezh	Rouaned Breizh-Veur hag Iwerzhon
Anv e yezh-vamm an den	Benjamin Disraeli
Anv-bihan	Benjamin
Anv-familh	Disraeli
Titl noblañs	Beskont, Earl of Beaconsfield, Viscount Hughenden
Deiziad ganedigezh	21 Kzu 1804
Lec'h ganedigezh	Londrez
Deiziad ar marv	19 Ebr 1881
Lec'h ar marv	Curzon Street
Lec'h douaridigezh	St Michael and All Angels Churchyard
Tad	Isaac D'Israeli
Mamm	Mary Basevi
Pried	Mary Anne Disraeli
Kar	Benjamin D'Israeli
Yezhoù komzet pe skrivet	saozneg
Yezh implijet dre skrid	saozneg
Micher	politiker, romanter, skrivagner, biographer, finance minister
Tachenn labour	literary activity, political activity
Implijer	University of Glasgow
Bet war ar studi e	St Piran's School
Honorific prefix	The Right Honourable
Lec'h labour	Londrez
Strollad politikel	Strollad Mirour
Relijion	Iliz anglikan, yuzevegezh, kristeniezh
Oberenn heverk	Letters: 1852-1856
Diellaouet gant	Levraoueg Vroadel Kembre
Ezel eus	Royal Society, Société de l’histoire de France
Prizioù resevet	ezel eus ar Royal Society, Order of the Garter
Deskrivet en URL	https://www.gov.uk/government/history/past-prime-ministers/benjamin-disraeli-the-earl-of-beaconsfield
Deskrivet dre	Benjamin Disraeli, Earl of Beaconsfield

Benjamin Disraeli, Kentañ kont Beaconsfield, (21 Kerzu 1804 – 19 Ebrel 1881) a oa ur politiker saoz eus ar Strollad Mirour hag a voe Kentañ Ministr ar Rouantelezh-Unanet dre ziv wech. Ur roll a bouez en devoe evit sevel ar Strollad Mirour ha spisaat e bolitikerezh. Soñj a zalc’her eus Disraeli abalamour m’en devoe ul levezon vras war politikerezh estren ar Rouantelezh-Unanet ha war berzh Impalaeriezh Breizh-Veur en XIX^vet kantved. Koun a zalc’her ivez eus e emgannoù a-enep rener ar gostezenn frankizour, William Ewart Gladstone.

Ganet e voe Benjamin Disraeli en ur familh yuzev, e Bloomsbury hag a oa e Middlesex da neuze (hag e Londrez bremañ). Dilezel ar yuzeviezh a reas e dad ha desavet e voe Benjamin er feiz anglikan adalek an oad a 12 vloaz. Stagañ a reas da labourat evel alvokad ha treiñ buan war-zu ar politikerezh. Goude meur a daol c’hwitet e teuas Disraeli a-benn da vezañ dilennet e Ti ar C'humunioù e 1837. E 1846 e voe rannet ar Strollad Mirour pa voe kinniget gant Robert Peel, a oa Kentañ Ministr d’an ampoent, lemel al lezennoù anvet “Corn Laws” hag a barrae ma vije enporzhiet edeier. Taget garv e voe Peel gant Disraeli hag evel-se e teuas da vezañ un den anavezet er gostezenn virour, enebet ouzh Robert Peel. Pa voe stummet ur gouarnamant mirour nevez gant Edward Smith-Stanley, lesanvet “Lord Derby”, er bloavezhioù 1850 ha 1860, e teuas Disraeli da vezañ Ministr an Arc’hant (Chancellor of the Exchequer).

Pa voe dilezet e garg gant Lord Derby e 1868 e teuas Disraeli da vezañ kentañ ministr e-pad ur pennadig, met trec’het e voe ar Strollad Mirour en dilennadeg er bloavezh-se. E dilennadeg 1874 avat e voe trec’h ar Virourien ha mont a reas Disraeli da gentañ ministr en-dro. Kenlabourat a-dost a reas gant ar rouanez Victoria ; e 1876 e voe anvet da gont Beaconsfield ganti.

E-pad eil respet Disraeli e voe gwelet an Impalaeriezh Otoman o vont war ziskar tamm-ha-tamm, tra ma felle da Rusia astenn he galloud war ar Balkanioù. Gant Disraeli e voe broudet tud eus Breizh-Veur da gemer lodennoù e kompagnunezh Kanol Suez, nevez-savet en Ejipt hag a oa e dalc’h an Impalaeriezh Otoman da neuze. E 1878, goude ar Brezel etre Rusia ha Turkia ha trec’h ar Rusianed, e voe Disraeli, e penn dileuridi ar Rouantelezh Unanet, o kemer perzh e Kendalc’h Berlin war statud broioù ar Balkanioù, evit difenn interestoù Breizh-Veur el lodenn-se eus ar bed. Gwelet e voe disoc’h ar C’hendalc’h-se evel un trec’h war Rusia, a glaske kaout levezon war ar Balkanioù, ha gwelet e voe Disraeli evel unan eus ar pennoù gouarnamantoù barrekañ en Europa.

Goude avat e c’hoarvezas meur a dra a c’hoarias a-enep dezhañ. Displijout a reas d’ar bobl ar brezelioù en Afghanistan hag e Suafrika, daoust ma voent gounezet gant Breizh-Veur, dre ma voe lazhet miliadoù a dud eno. Kouerien Breizh-Veur a yeas droug enno pa voe nac’het adsevel al lezennoù Corn Laws da wareziñ o eostadoù diouzh edeier marc’hadmat an estrenvro. Ar Strollad Frankizour, renet gant Gladstone, a c’hounezas dilennadeg kannaded 1880. Hag en em gavout a reas Disraeli en tu-enep e Ti ar C’humunioù, e-pad un nebeud mizioù. Mervel a reas nebeut amzer goude, e 1881.

Ouzhpenn bezañ politiker eo bet anavezet Disraeli evel skrivagner ivez. Meur a romant a embannas, adalek 1826 ha betek 1880.